Subcultuur

Sinds kort kom ik wel eens op een schuttersfeest. Misschien dat het raar is dat ik er nooit eerder was, maar soms gaan dingen ook gewoon zoals ze gaan. Ik geniet van subculturen. Ik kan, nieuwsgierig als een klein kind, vol verbazing kijken naar gewoontes of gedrag van mensen dat ik nooit eerder zag. En zo was het ook op het schuttersfeest. Ik keek mijn ogen uit. Temeer omdat ik verzot ben op mooie kostuums en oude tradities.

Keuring
Aandoenlijk vond ik het hoe trots de leden zijn op hun koningin en keizerin. En hoe deze vervolgens gekeurd worden door een jury. Hetzelfde gebeurt met de bielemannen (mannen die met een bijl voorop lopen en denkbeeldige bomen kappen) en de marketentsters (dames met mandjes met eten die de troepen verzorgen). Ook zij laten zich door een jury beoordelen op kleding en voorkomen. “Uittreden" noemt men deze keuring. Toen vrienden tegen me zeiden: “Ga je mee naar het uittreden kijken?", dacht ik echt even aan hele andere dingen.

Opmerkelijk vond ik de regel “geen vrouw achter de vlag". Dames mogen namelijk wel voor de winst schieten tijdens de schietwedstrijd, maar in de optocht mogen ze geen geweren dragen. Apart. Want ik heb begrepen dat in ieder geval de dames van St Urbanus Montfort beter schieten dan menig man...

Traditie
Knap vond ik hoe strak georganiseerd het eraan toe ging. Er is van tevoren een schema over de volgorde van bijvoorbeeld de “binnenkomst" (alle schutters staan al een uur aan het bier, maar toch moeten ze op enig moment in vol ornaat opnieuw het feestterrein oplopen en zich presenteren aan de organiserende schutterij). Ze kleden zich dan echter niet ergens achter de schermen om zodat de mooie kostuums misschien een verrassing zijn, maar dat gebeurt gewoon allemaal op dezelfde wei. Daarna gaan ze weer een half uur aan het bier en een uur later is er dan een optocht door het dorp met een defilé voor de jury en genodigden. Later wordt er nog geschoten. Niemand die daartoe moet oproepen. De tradities en daarmee ook de volgordes zijn dermate verankerd in het DNA dat alle schutterijen zonder communicatie meedoen aan de activiteiten. Het leek bijna onverschillig daardoor. Geen aanmoedigend gejuich of commotie of iets dergelijks.

Maar ineens was het muisstil in de feesttent. Want toen werden de prijzen omgeroepen. St Urbanus was vijfde van meer dan twintig schutterijen. Ik wilde ze blijmoedig feliciteren. De vijfde plaats vond ik heel goed. Maar toen ik het duistere gezicht van mijn eigen “geweerdrager" zag, heb ik dat maar gauw gelaten. Blijkbaar was het allemaal niet zo onverschillig, en was er wel degelijk voor de winst gedefileerd, uitgetreden en geschoten. Alleen had ik dat niet in de gaten.

Wil je een keer mee naar een schuttersfeest? Laat het me weten en ik geef je de data door. Wellicht staan we dan samen een keer naar die prachtige uniformen te kijken.